• Bewust | Alternatief | Natuurlijk | Kruiden | Medicinaal
  • Stuur gerust een WhatsApp voor vragen: +31 (0) 6 130 440 90
  • Bewust | Alternatief | Natuurlijk | Kruiden | Medicinaal
  • Stuur gerust een WhatsApp voor vragen: +31 (0) 6 130 440 90
Calendula heeft veel medicinale werkingen

Calendula Officinalis / Goudsbloem

Geschreven door: Caroline Kaijser

Waar zal ik beginnen? Calendula is zo’n ontzettend mooi plantje met enorm veel geneeskrachtige werkingen, maar daar komen we later eventjes op terug. Laten we beginnen met waar de Calendula vandaan komt en waar ze groeit en bloeit.

Calendula zou afkomstig zijn van Calendea, wat “eerste dag van de maand” betekent, de bloemen zouden vaak openen rond het begin van de maand. Ook zou Calendula staan voor kalender of kleine klok, omdat de bloemen sluiten als er geen zon meer schijnt. Officinalis wil zeggen ‘uit de apothekers werkplaats’. Het wordt al sinds oudsher gebruikt als medicinale plant. In de volksmond heeft het ook veel verschillende benamingen zoals; Boterbloemen, Kroningsbloem, Dodenbloem, Wrattenkruid en Oranjebloem.

Groeiwijze en vindplaats.

Calendula kan je overal aangeplant terug vinden en is een éénjarige plant uit de Asteraceae of Composieten familie. De plant heeft geen specifieke bodem eisen, maar voelt zich wel het prettigst op een zonnig plekje uit de wind. Je hebt de Calendula met kleine bloemen, dat is de Calendula arvensis L ook wel de Akkersgoudsbloem en je hebt de Calendula met grote bloemen dat is de Calendula officinalis. Het heeft oranje lint- en buisbloempjes met een bruin hart. De stengel en bladeren zijn licht behaard. Bij het aanraken van de plant zal je merken dat het een plakkerig laagje achterlaat.

Het is een plant die veel gezien wordt in tuinen als sierplant, maar wordt ook erg gewaardeerd in de keuken of in medicinale bereidingen.

Medicinale werking.

Ik wil wat dieper ingaan over de medicinale werking van de plant, want dat maakt de Calendula ook erg bijzonder.

In medicinale bereidingen wordt hoofdzakelijk gewerkt met de lintbloempjes, die bevatten de meeste werkzame stoffen. Een aantal van deze werkzame stoffen zijn bijvoorbeeld: bitterstoffen, etherische oliën, looistoffen, slijmstoffen en flavonoïden. Calendula wordt bestempeld als een echt “huidkruid” en wordt bij vele huidproblemen of wonden ingezet. Zo heeft het een ontsmettende, schimmelwerende, samentrekkende, verzachtende en dus ook een wond helende werking. Bij wonden zoals schaaf- , snij-, en slecht genezende wonden helpt het bij de wondgenezing (celproductie) en voorkomt dat schimmels en bacteriën kunnen vermeerderen. Door de samentrekkende en bloedstelpende eigenschap is het ook in te zetten bij bloedende wonden. Zorg er wel voor dat vuile of besmette wonden eerst goed worden gereinigd. Calendula zorgt er namelijk voor dat de wond snel sluit.

Bij kloven, ruwe en schrale huid en voor het verlichten van eczeem kan je bijvoorbeeld een medicinale olie maken. Je laat 1/3 gedroogde bloemhoofdjes zonder kelkblaadjes drie weken macereren (trekken) in 2/3 plantaardige olie naar keus. Zorg ervoor dat je dit dagelijks schudt, zo verdeel je dagelijks de mooie energie van de bloemen en blijft alles onder olie staan. Bloemen die boven de olie uitkomen of niet helemaal gedroogd zijn (nog water bevatten) kunnen schimmelvorming geven. Je zal dan schimmeldraden in de pot zien verschijnen en dan is de olie onbruikbaar. De meningen zijn verdeeld of je de pot juist in de zon of donker zet. Zelf zet ik al mijn bereidingen in een donkere kast. Na het drie tot maximaal zes weken macereren zeef je de olie, knijp je de bloemen goed uit en bewaar je het in een schone fles of pot. De olie is ongeveer 1 jaar bruikbaar. Pluk en bereid enkel wat je gebruikt. Laat voldoende planten staan voor alle insecten. Het is toch ook fantastisch om deze mooie plant te kunnen bewonderen in je eigen tuin. Alleen dat geeft al een krachtige werking van ontspanning en rust.

Calendula wordt ook nog gebruikt in bijvoorbeeld een medicinale infuus, tinctuur of zalf. Ook is het een feestje in je salade of kruiden water.

! Bij inwendig gebruik oppassen tijdens zwangerschap!.

Pluk en bereiding tips.

Als je op pad gaat om bloempjes of kruid te oogsten voor een bereiding, houdt dan rekening met het volgende:

• Identificeer altijd je plant. Weet honderd procent zeker welke plant je oogst. Raadpleeg een ervaren herborist of iemand met kennis, controleer het met boeken of apps. Als je maar zeker bent en geen giftige lookalike hebt.

• Vraag toestemming. Controleer of je op de plaats waar je wilt oogsten ook daadwerkelijk mag oogsten.

• Wees dankbaar en bedank de natuur voor het kruid dat je meeneemt. Besef dat je iets kostbaars meeneemt en hoeveel energie de groeiende plant bevat. Het is iets heel bijzonders dat uit een klein zaadje zo’n mooie plant groeit. Dat kost veel energie en tijd. Heb respect voor de natuur (ook uit eigentuin) en oogst alleen wat je nodig hebt en gebruikt.

• Oogst nooit naast de weg of weilanden waar gespoten wordt met pesticiden, maar ook niet in druk bezochte parken (denk aan honden en gif), naast treinsporen of stroomkabels.

• Oogst geen zeldzame of uitstervende planten. Koop de gecultiveerde vorm.

• Zorg ervoor dat de omgeving waar de plant in groeit niet wordt verstoord. Het is aan ons om zorgzaam om te gaan met de ecosystemen en ze te beschermen zodat de plant kan blijven groeien, ook na de oogst.

• Neem niet meer dan 10% van een plant. En houdt er dan rekening mee of er maar één plant staat of twintig. Neem enkel wat je gebruikt binnen één jaar.

• Oogst na de dauw (rond elf uur) en of op een droge dag.

• Laat de planten die je oogst eerst even buiten rusten, zodat alle beestjes er uit kunnen lopen.

Magische krachten.

Goudsbloem wordt gezien als een mannelijk kruid en is gewijd aan de zon en het element vuur. Het heeft een beschermende kracht en geeft voorspellende dromen. Als de bloemen worden geplukt als de zon op het hoogste punt staat, zal de goudsbloem het hart versterken. Dit is nog maar een tipje van de magie rond deze mooie plant.

Het is een feest om de plant te gebruiken om zijn medicinale werking, om er van te genieten in de tuin, om te eten, maar ook zeker om over te lezen. Er bestaan genoeg legendes, mythen, sprookjes en historie rond de goudsbloem.

Maar dat is voor een volgende blog…

Veel plezier met het groeien, bloeien en verwerken van deze prachtige plant.

Liefs,

Caroline

Meer van dit soort tips, volg ons op Instagram!

@moyashi.plantshop | @meisjedepotter